Inleiding op de kadernota

De kadernota biedt het college de gelegenheid om aan de gemeenteraad een voorstel te doen voor de begrotingskaders van 2025, die zullen worden toegepast bij de opstelling van de programmabegroting 2025. Daarnaast schetst de nota op hoofdlijnen een financieel beeld op basis van de momenteel beschikbare gegevens. In deze nota behandelen we de ontwikkelingen die een keuze op hoofdlijnen van de gemeenteraad vereisen of van belang zijn vanwege hun (mogelijke) invloed op de begroting van 2025 en mogelijk ook op latere jaren. Hiermee willen we een beeld geven van de ontwikkelingen waarmee de gemeente te maken krijgt en die een impact zullen hebben op de organisatie.

De kadernota 2025 is samengesteld op basis van de onvermijdelijke verplichtingen die voortvloeien uit bestaand beleid, aangevuld met punten uit het college-uitvoeringsprogramma 2022-2026 en met wettelijke en/of juridische verplichtingen die op ons afkomen. In principe bevat de nota geen nieuw beleid; nieuw beleid wordt middels een apart voorstel aan de gemeenteraad voorgelegd. De kadernota vormt de basis en geeft de kaders aan voor de uitwerking van de begroting van 2025-2028.

De meicirculaire 2024 is niet opgenomen in deze kadernota, zoals gebruikelijk. Deze was ten tijde van het opstellen van de kadernota 2025-2028 nog niet beschikbaar. De bijgestelde inkomsten vanuit de algemene uitkering zijn hierdoor dus ook nog niet opgenomen in de meerjarenraming. Als gevolg van een nieuwe methodiek voor compensatie voor loon- en prijsontwikkeling en groei, wordt verwacht dat de inkomsten vanuit de algemene uitkering flink zouden kunnen verschillen van afgelopen jaren. Om deze reden zijn de geschatte inkomsten niet meegenomen in deze kadernota en wordt gewacht op meer zekerheid vanuit de meicirculaire 2024. Omdat de baten vanuit de algemene uitkering nog niet kunnen worden bijgesteld, is ervoor gekozen om de indexaties van zowel de baten als de lasten p.m. mee te nemen.

De programmabegroting moet meerjarig in evenwicht zijn. Om die reden biedt de kadernota een globale doorkijk naar het financiële meerjarenperspectief en de ontwikkeling van de financiële positie van de gemeente. Als uitgangspunt hebben we het meerjarenbeeld uit de programmabegroting 2024 genomen, aangevuld met de structurele doorwerking van de cijfers uit de eerste bestuursrapportage 2024, die apart zijn opgenomen in de kadernota, en de ervaringen uit de recent opgestelde jaarrekening 2023. Op basis hiervan zijn de onvermijdelijke ontwikkelingen geïdentificeerd en globaal financieel vertaald in deze kadernota. De indeling van de budgetten per programma is conform de nieuwe organisatiestructuur.

Uit het totaalbeeld in deze kadernota blijkt nog geen sprake te zijn van een meerjarig evenwicht. Afhankelijk van verdere ontwikkelingen zullen er keuzes moeten worden gemaakt. Het financiële meerjarenbeeld dient als basis waarop het college en de gemeenteraad een integrale afweging kunnen maken wat betreft de doelen en de inzet van beschikbare middelen.

Het is belangrijk om op te merken dat de kadernota niet de begroting zelf is, maar een opiniërend document dat mede de koers bepaalt die in de programmabegroting 2025 per programma verder wordt uitgewerkt. De begroting moet structureel en reëel in evenwicht zijn, of dit moet zijn in de daaropvolgende jaren (artikel 189 van de Gemeentewet). Dit is een vaste eis die wordt getoetst door de toezichthouder, de provincie.

Het financiële meerjarenperspectief geeft vooralsnog een onzeker beeld.

In de kadernota zijn, vanuit de primitieve begroting 2024, de meerjarige mutaties die geconstateerd zijn bij het opstellen van de 1e burap 2024, verwerkt. Het saldo is daarna aangevuld met de mutaties vanuit de kadernota.

Wij verwijzen u graag naar de programma’s waarin alle afzonderlijke posten per programma zijn toegelicht.